Uyuşturucu Madde Suçları ve Ceza Davaları
Tek kullanımında dahi bağımlılık yapabilecek nitelikte olan uyuşturucu maddeler, bireylerin sosyal ve ekonomik yaşamlarını çökerten, günümüz toplumunun en önemli sorunlarından birisidir. Uyuşturucu maddelerin kişinin beden sağlığına, ekonomik yapısına ve topluma olan önemli zararları nedeniyle, ülkemizde üretimi ve satışı yasalarca yasaklanmıştır. Belirli hukuk normları çerçevesinde üretimine izin verilen bu maddeler, doğal ve sentetik olarak iki gruba ayrılmaktadır. Yazımızın devamında, uyuşturucu madde suçları ve ceza davaları hakkında, detaylı bilgiler yer almaktadır.
Uyuşturucu bağımlılarının suç işleme ve kendilerine zarar verme potansiyellerinin yüksek olması, uyuşturucu ile mücadelenin özellikle hukuk çerçevesinde daha etkin bir şekilde olması gerektiğinin açık bir göstergesidir. Ülkemizin uyuşturucu kaçakçılığı ve pazara sunulması açısından oldukça müsait konumda olması, hukuk mücadelesinin çok daha üst düzey yapılmasını zaruret haline getirmektedir.
Alt Başlıklar
Uyuşturucu Madde Kullanılmasını Kolaylaştırma Suçu
Hukuk normları ile korunmakta olan temel değer, kamu genel sağlığıdır. Giderek yaygınlaşan uyuşturucu kullanımı karşısında, cezaların ağır olması ve temin etmenin zor olası nedeniyle uyuşturucu madde kullanımında, gizlilik önemli bir şarttır. Bu nedenle uyuşturucu satışını kolaylaştırmaya yönelik faaliyetler ve tacirlerin yakalanmasını zorlaştıracak şekilde yardım faaliyetleri gibi tutumlar, uyuşturucu kullanılmasını kolaylaştırma suçu kapsamında değerlendirilmektedir.
Uyuşturucu kullanımının daha rahat ortamlarda yapılmasını sağlamak, suçlunun yakalanması için engel oluşturmak, suçluları gizlemek, madde kullanımında malzeme ve donanım sağlamak, suç delillerini ortadan kaldırmaya çalışmak ve uyuşturucu kullanımına özendirmek, hukuk açısından bu suç kapsamına giren diğer etkenlerdir.
Kullanma Maksadı İle Uyuşturucu Alma veya Bulundurma Suçu
Hukuk bu tarz bir suçta, kişisel bir suç olarak tanımlama yaptığı için faillik aramamaktadır. Fiili suç unsuru, uyuşturucuyu kullanmak için almak, bulundurmak ve kabul etmektir. Kişinin uyuşturucu maddeyi kullanması durumunda denetimli serbestlik tedbirine ve tedaviye, kullanmadığı durumlarda ise, denetimi serbestlik tedbirlerine hükmedilmektedir. Bu hükümlerde takdir, tamamen hakime bırakılmaktadır.
Bu kanunun kapsadığı konuların tam olarak netlik kazanması ve kişinin denetimli serbestlikten yararlanabilmesi için, failde kullanmaya kasıt aranmaktadır. Bu kast durumu sayesinde hukuk, suçu uyuşturucu ticareti yapmaktan net bir şekilde ayırt etmektedir. Eğer mahkeme kişinin kullanma kastını net bir şekilde göremiyorsa, bu kez uyuşturucu madde ticareti üzerinden ceza vermeyi öngörmektedir.
Uyuşturucu ve Uyarıcı Maddelerin İmal, İhlal ve İhraç Edilmesi Suçu
Belirli dozajlarda uyuşturucu maddelerin imal, ithal ve ihraç edilebilmesi için, Sağlık Bakanlığı tarafından ruhsat alınmış olması gerekmektedir. Ruhsat olmadan veya olduğu halde hukuk dışı işlem yapanlara karşı yasalar, cezai bir takım yaptırımlar öngörmektedirler. Böyle bir tutum sergilenmesi durumunda, uyuşturucu madde üzerinden kazanç elde etmek suçu işlenmiş sayılır.
Ruhsatsız veya ruhsata aykırı şekilde bu suçu işleyenler hapis cezasının yanı sıra, adli para cezasına da çarptırılmaktadır. Burada suçun oluşması için, bu suçların hepsinin işlenmesine gerek yoktur. İhracat, ithalat ve imalat suçlarından herhangi birinin işlenmesi de, cezai yaptırımı gerektirmektedir.
Bu gibi durumlarda suçun cezasının nasıl olacağı, imal edilen uyuşturucunun cinsine göre farklılık göstermektedir. Uyuşturucu maddelerin kokain, morfin, eroin veya baz morfin olması durumunda verilecek ceza yarı oranında artırılmaktadır.
Uyuşturucu Maddelerin Satışını Yapmak, Depolamak ve Temin Etmek Suçları
Bu maddede korunan değer, kamu genel sağlığıdır. Hukuk karşısında suçu işleyenin eczacı, dişçi, veteriner, kimyager veya ecza ticarethanesi sahibi olması halinde, ceza oranları daha fazla olmaktadır. Bu gibi durumlar hukuk karşısında kar elde etmek amacıyla işlenmiş sayılmaktadır. Uyuşturucu satışında suç, maddenin alıcının eline geçmesi ile oluşmuş sayılmaktadır.
Eczacı, sağlık personeli, dişçi vb. sanıkların bulundurdukları maddeleri izne tabi olarak satmak için tuttuklarını söylemeleri durumunda, mahkeme maddelerin miktarını kıstas almaktadır. Uyuşturucu madde miktarının olması gerekenden fazla olması ve saklanması, bunun suç sayılabilmesi için yeterli görülmektedir.
Yukarıdaki suçların hukuk karşısında organize bir şekilde yapılması ise, cezai yaptırımların miktarını önemli ölçüde artırmaktadır.
Av. Serdarhan TOPO